9 juni 2023

Is een aparte schriftelijke instemming nog noodzakelijk in geval van een ontbinding en vereffening in één akte, waarbij er slechts één aandeelhouder is die tevens een rekening-courant-vordering op de vennootschap heeft?

 

  1. De volgende situatie wordt beschreven:

    Conform artikel 2:80 van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen (hierna: “WVV”) is een ontbinding en de sluiting van de vereffening in één akte mogelijk mits naleving van enkele voorwaarden. In het geval van een ontbinding en vereffening in één akte, waarbij er slechts één aandeelhouder is die tevens een rekening-courant (R/C)-vordering op de vennootschap heeft, stel ik mij de vraag of een aparte schriftelijke instemming nog noodzakelijk is? De instemming om te ontbinden en vereffenen in één akte blijkt toch immers uit de buitengewone algemene vergadering zelf (aangezien er geen andere personen betrokken zijn)?:

    “De terugbetaling of consignatie is evenwel niet vereist voor wat betreft de schulden aan aandeelhouders, vennoten of derden wiens schuldvordering is opgenomen in de staat van activa en passiva bedoeld in artikel 2:71, § 2, tweede lid, en die schriftelijk hebben bevestigd in te stemmen met de toepassing van dit artikel;”

    Indien de aandeelhouder niet akkoord is met de toepassing van de ontbinding en de sluiting van de vereffening in één akte vanwege zijn schuldvordering, dan beslist hij zelf op de buitengewone algemene vergadering om dit niet te doen. De situatie is uiteraard anders in geval van meerdere aandeelhouders, maar lijkt mij nog steeds toepasbaar indien men de facto zelf de uitkomst van de besluiten van de buitengewone algemene vergadering bepaalt.

     

  2. Om op de vraag te antwoorden, wenst het ICCI allereerst te verwijzen naar artikel 2:80 van het WVV, dat het volgende stelt:

    “Onverminderd artikel 2:71, zijn een ontbinding en de sluiting van de vereffening in één akte mogelijk met naleving van de volgende voorwaarden:

      1° er wordt geen vereffenaar benoemd;

      2° alle schulden ten aanzien van vennoten of aandeelhouders, of derden zoals vermeld in de staat van activa en passiva bedoeld in artikel 2:71, § 2, tweede lid, zijn terugbetaald of de nodige gelden om die te voldoen werden geconsigneerd; de commissaris of, als er geen commissaris is, de bedrijfsrevisor of externe accountant die overeenkomstig artikel 2:71, § 2, derde lid, een verslag opmaakt, bevestigt deze betaling of consignatie in de conclusies van zijn verslag; de terugbetaling of consignatie is evenwel niet vereist voor wat betreft de schulden aan aandeelhouders, vennoten of derden wiens schuldvordering is opgenomen in de staat van activa en passiva bedoeld in artikel 2:71, § 2, tweede lid, en die schriftelijk hebben bevestigd in te stemmen met de toepassing van dit artikel; de commissaris of, als er geen commissaris is, de bedrijfsrevisor of externe accountant die overeenkomstig artikel 2:71, § 2, derde lid, een verslag opmaakt, bevestigt dit schriftelijk akkoord in de conclusies van zijn verslag;

      3° de algemene vergadering van vennoten of aandeelhouders beslist tot de ontbinding en de sluiting van de vereffening in één akte:

      a) mits unanieme instemming van alle vennoten in een vennootschap onder firma of een commanditaire vennootschap;

      b) of mits eenparigheid van stemmen van de aanwezige of vertegenwoordigde aandeelhouders voor zover zij, in een besloten of coöperatieve vennootschap, ten minste de helft van het totaal aantal uitgegeven aandelen vertegenwoordigen of, in een naamloze vennootschap, ten minste de helft van het kapitaal.

      De terugname van het resterend actief gebeurt door de vennoten zelf.”

     

  3. Vervolgens verwijst het ICCI naar de memorie van toelichting bij het WVV, die omtrent het voormeld ontwerp van bepaling het volgende vermeldt  ( [1] ):

    — de uitzondering voor schulden aan vennoten of aandeelhouders wordt wettelijk verankerd. Volgens de letter van de wet was er twijfel mogelijk over schulden in rekening-courant, uit hoofde van leningen enz. ten aanzien van vennoten of aandeelhouders, alhoewel uit de parlementaire voorbereiding duidelijk blijkt dat ook het bestaan van dergelijke schulden de toepassing van de ééndagsprocedure niet verhindert. De voorgestelde wijziging houdt op één punt een verstrenging in, namelijk dat de vennoten of aandeelhouders die houder zijn van een onbetaalde schuldvordering op de vennootschap schriftelijk moeten instemmen met de toepassing van de ééndagsprocedure, en dat de commissaris, bedrijfsrevisor of externe accountant deze schriftelijke instemming moet vermelden in de conclusies van zijn verslag. Een dergelijke bepaling lijkt op het eerst gezicht overbodig, aangezien de ontbinding met onmiddellijke sluiting van de vereffening éénparig moet worden goedgekeurd door alle vennoten of aandeelhouders, waarbij ten minste de helft van hen (naargelang van het geval berekend op het aantal vennoten, het aantal uitgegeven aandelen of het kapitaal) aanwezig of vertegenwoordigd moet zijn. Deze maatregel waarborgt echter dat de betrokken vennoot of aandeelhouder met kennis van zaken instemt met de ééndagsprocedure, door een voorafgaande, schriftelijke en uitdrukkelijke goedkeuring te vereisen.

     

  4. Op basis van het voorgaande is het ICCI van oordeel dat ook in het voorliggend geval een aparte schriftelijke instemming vereist is door de ene aandeelhouder die tevens een rekening-courant-vordering op de vennootschap heeft opdat aan de voorwaarden om een ééndagsprocedure toe te kunnen passen zou voldaan zijn. De commissaris, bedrijfsrevisor of externe accountant dient dit schriftelijk akkoord te bevestigen in de conclusies van zijn verslag.

     

    ***

     

    Sleutelwoorden: ontbinding en vereffening in één akte, schriftelijk akkoord

    Mots clés: dissolution et liquidation en un seul acte, accord écrit


    ( [1] ) Wetsontwerp tot invoering van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen en houdende diverse bepalingen, Parl. St., nr. 54-3119/001, https://www.dekamer.be/FLWB/PDF/54/3119/54K3119001.pdf, p. 95.