12 oktober 2009
Kan een commissaris worden benoemd voor een periode van vier boekjaren (retroactieve benoeming voor één boekjaar)?
Het ICCI verwijst naar het Vademcum 2009, Deel I, van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren. Op pagina’s 540-541 van deze publicatie, bevat paragraaf 2.5 volgende commentaar met betrekking tot de retroactieve benoeming van een commissaris.
“Het gebeurt soms dat een commissaris wordt benoemd door de algemene vergadering om ook de controle op de jaarrekening van een reeds afgesloten boekjaar te verrichten. Juridisch stelt die procedure geen probleem; het spreekt vanzelf dat de revisor op het niveau van zijn controle en verslaggeving rekening zal moeten houden met de laattijdigheid van de benoeming. Het mandaat begint evenwel niet te lopen vanaf het begin van het boekjaar waarop het eerste verslag van de revisor betrekking heeft. Volgens de hoger gestelde beginselen, zal de termijn van drie jaar berekend worden vanaf de effectieve datum van benoeming. Een revisor die bijvoorbeeld op 15 februari 200N werd benoemd voor de jaren 200N - 1, 200N en 200N + 1 zal ook het jaar 200N + 2 in zijn controle moeten opnemen, aangezien de termijn is beginnen lopen vanaf 15 februari 200N.
Het principe van de retroactieve benoeming wijkt af van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen en meer in het bijzonder van artikel 135 van het Wetboek van vennootschappen [/ artikel 3:66 van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen] dat het mandaat van de commissaris beperkt tot een periode van drie jaar. De Raad is van oordeel dat deze bepaling moet worden geïnterpreteerd in de zin dat de commissaris een verslag over drie opeenvolgende boekjaren dient op te maken. Welnu, in het geval van een retroactieve benoeming, zou de commissaris gemachtigd zijn om controle uit te oefenen over vier boekjaren. Daarom moet een dergelijke benoeming uitzonderlijk zijn en zich beperken tot maximaal één boekjaar bijkomend aan de gebruikelijke drie boekjaren.”.
Op basis van het voorgaande kan men besluiten dat de bedrijfsrevisor – voor zover dat zijn benoeming als commissaris voldoende vroeg is gebeurd in 2009, en zeker ruim vóór de statutaire datum van de algemene vergadering die moet beslissen over de jaarrekening per einde 2008 – uitzonderlijk als commissaris kan worden benoemd voor een periode van vier boekjaren, de periode dekkend van 2008 tot en met 2011.
In tegenspraak met de stelling is de benoeming van een commissaris geen bevoegdheid van de bestuurders. Het feit dat de vennootschap momenteel het voorwerp uitmaakt van een gerechtelijke reorganisatie doet geen afbreuk aan de bevoegdheid van de algemene vergadering om de commissaris te benoemen. In voorkomend geval, moet ook de ondernemingsraad betrokken worden in de procedure.