Jaarrekeningrubriek beginvermogen in een VZW (wetgevende update 05/07/2019)

De vraag is of er mag worden geraakt aan het beginvermogen van een VZW, m.a.w. staat dit beginvermogen vrij ter beschikking van de algemene vergadering om b.v. bij de jaarlijkse bestemming van het resultaat, een overboeking te maken van het beginvermogen naar bestemde fondsen of er gemaakte verliezen op aan te rekenen?

Het betreft een Belgische VZW. Het beginvermogen van betrokken VZW werd bepaald bij inwerkingtreding van de nieuwe VZW wetgeving op basis van een reeds bestaand dubbele boekhouding.

Artikel 3:171, § 2 van het koninklijk besluit van 29 april 2019 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen definieert de post I Fondsen van de VZW, IVZW of stichting als volgt: “Onder fondsen van de VZW, IVZW of stichting moet het totaal worden verstaan van, enerzijds, het beginvermogen, met name het vermogen van de VZW, IVZW of stichting op de eerste dag van het eerste boekjaar waarvoor de bepalingen van dit besluit gelden, en, anderzijds, de permanente financiering, met name de schenkingen, de legaten en subsidies die uitsluitend bestemd zijn om duurzaam bij te dragen tot de activiteit van de VZW, IVZW of stichting”.

Rekening 100 Beginvermogen registreert aldus het vermogen van de vereniging dat tot uitdrukking komt bij het opstellen van de beginbalans hetzij bij de oprichting van de vereniging, hetzij op de eerste dag van het eerste boekjaar.

Bij gebrek aan een wettelijke bepaling omtrent de besteding van het beginvermogen verwijst het ICCI enerzijds naar het CBN-advies nr. NFP/4 “Negatieve fondsen in de beginbalans van een vereniging zonder winstoogmerk” : “Het beginvermogen kan alleen een negatief saldo vertonen ten gevolge van de opstelling van de beginbalans. Mochten er in een later stadium van het bestaan van de vereniging bv. goederen tenietgaan, dan zal dit geboekt worden als een (uitzonderlijke) kost in de resultatenrekening van de vereniging. In zo’n hypothese zal rekening 14 Overgedragen resultaat worden gedebiteerd en kan ze zelfs een negatief saldo vertonen dat dan in mindering komt van het netto-actief van de vereniging. Rekening 100 wordt in dat geval niet gebruikt.”.

Anderzijds bepaalt het CBN-advies m.b.t. de bestemde fondsen duidelijk: “Bestemde fondsen worden gevormd vanuit het positief te bestemmen resultaat dat een vereniging of stichting behaalt, en waaraan zij een specifieke bestemming wenst te geven”. De toelichting bij de jaarrekening bevat een staat van de bestemde fondsen die de waarderingsregels vermeldt die werden gekozen om het bestemde bedrag te bepalen (eigen onderlijning). 

Het is volgens het ICCI bijgevolg uitgesloten dat een overboeking wordt gedaan van het beginvermogen naar de bestemde fondsen.